Καλλιέργεια δεξιοτήτων επικοινωνίας στο σχολείο

Οι καλές σχέσεις αναφέρονται κυρίως στην πραγματική εκτίμηση των άλλων και στην ικανότητά μας να δείχνουμε αυτή την εκτίμηση με γνήσιο τρόπο. Ο Carl Rogers (1983) ισχυρίζεται ότι γι' αυτό απαιτούνται τα εξής: "σεβασμός, κατανόηση (ενσυναίσθηση) και αυθεντικότητα".

Σεβασμός, σημαίνει να πιστεύουμε ότι ο άλλος είναι σημαντικός, αξιόλογος και μοναδικός.

Κατανόηση-Ενσυναίσθηση, σημαίνει ότι είμαστε ικανοί να βάλουμε τον εαυτό μας στη θέση κάποιου άλλου και να συνειδητοποιήσουμε ότι οι ενέργειες και τα πιστεύω του σημαίνουν κάτι γι΄ αυτόν, έστω κι αν εμάς μας φαίνονται παράξενα.

Αυθεντικότητα, σημαίνει ότι μπορούμε να εμπιστευθούμε αυτό που βλέπουμε στον άλλον, ότι κρατάμε το λόγο μας και είμαστε ανοικτοί με τους ανθρώπους.

Όσοι διδάσκουν στα σχολεία είναι σημαντικό να καλλιεργήσουν αυτές τις δεξιότητες τόσο στον εαυτό τους, όσο και στους μαθητές τους. Όπως λέει ο Rogers : "Όσο ψηλότερα είναι τα επίπεδα κατανόησης, αυθεντικότητας και σεβασμού που ο εκπαιδευτικός παρέχει στους μαθητές, τόσο περισσότερο θα μάθουν".

Επίσης σε ότι αφορά τους εκπαιδευτικούς όσο περισσότερο αισθάνονται ότι γίνονται κατανοητοί, τόσο μεγαλύτερη προσπάθεια θα καταβάλουν στην εργασία τους και στην υποστήριξη της σχολικής ζωής, (Weare-Gray, 2000).

H έρευνα των Aspey και Roebuck (1977) ενισχύει τη θέση του Rogers. Οι δύο επιστήμονες ισχυρίζονται ότι οι εκπαιδευτικοί ωφελούνται προσωπικά και επαγγελματικά από την ανάπτυξη δεξιοτήτων που αφορούν τις ανθρώπινες σχέσεις και την επικοινωνία. Για το σκοπό αυτό ερεύνησαν την ποιότητα της διδασκαλίας σε έναν αριθμό σχολείων και κατέδειξαν πόσο σημαντικό είναι, οι εκπαιδευτικοί να έχουν την ικανότητα να εκφράζουν σεβασμό, κατανόηση και αυθεντικότητα. Η έρευνα έδειξε, ότι εκπαιδευτικοί χωρίς ιδιαίτερη εκπαίδευση, δεν ήταν ικανοί να επικοινωνήσουν και περισσότερο ενεργούσαν με τρόπο που αποθάρρυνε τους μαθητές, παρά τους βοηθούσε να μάθουν.

Φάνηκε από την έρευνα, ότι όπου υπήρχε η προϋπόθεση της ειδικής κατάρτισης, τα αποτελέσματα στη μάθηση και τη συμπεριφορά των μαθητών ήταν αξιοσημείωτα:
"Παρατηρήθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί μπορούν να επιμορφωθούν κατά μεγάλες ομάδες σε συγκεκριμένες διαπροσωπικές δεξιότητες επικοινωνίας και ότι αυτή η επιμόρφωση είχε ως αποτέλεσμα θετικές και σημαντικές αλλαγές στην προσοχή των μαθητών στο μάθημα, στην επιτυχία και την αυτοαντίληψή τους. Τελικά το όλο θέμα ήταν να εκπαιδεύσει κανείς τους ανθρώπους να δείχνουν στα παιδιά ότι νοιάζονται στ' αλήθεια γι΄αυτά. Οι εκπαιδευτικοί που είχαν κατάρτιση στις απαιτούμενες δεξιότητες και μπορούσαν να παρακολουθούν και να ανταποκρίνονται θετικά στους μαθητές, κατάφεραν να έχουν πιο παραγωγική δραστηριότητα (π.χ. τακτικότερη προσέλευση στο μάθημα, μεγαλύτερη προσπάθεια και επιτυχία, λιγότερες αταξίες από τους μαθητές). Επιπλέον βρήκαν τη δική τους δουλειά πιο ικανοποιητική".

Διαβάστε περισσότερα...

Ο ρόλος του σχολείου στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των εφήβων

Η σπουδαιότητα της ανάδειξης του ψυχοπαιδαγωγικού ρόλου του εκπαιδευτικού

Η δομή του εκπαιδευτικού συστήματος, ίδια και απαράλλαχτη εδώ και δεκαετίες, επικεντρωμένη στις γνωστικές ανάγκες των μαθητών, έχει αποδείξει τις ανεπάρκειες της.

Εκτός από την οικογένεια, και το σχολείο είναι εξίσου κοινωνικοποιητικός θεσμός για την ένταξη του εφήβου στη συνολική κοινωνία και ενισχυτικός προς το έργο της οικογένειας για τη συναισθηματική ωρίμανση του.

Η εμπειρία των Ευρωπαϊκών χωρών, που έχουν προηγηθεί με τη σύνδεση φορέων ψυχικής υγείας και σχολείου σε κανονικές τάξεις, είναι χρήσιμη για άντληση εκείνων των στοιχείων που μπορούν να προσαρμοστούν στα Ελληνικά δεδομένα, ώστε να μας δώσουν την τεχνογνωσία για την εισαγωγή της ψυχο-συναισθηματικής εκπαίδευσης στα σχολεία.

Στις περιπτώσεις παιδιών που οι οικογένειές τους, χαρακτηρίζονται ανεπαρκείς να παίξουν θεραπευτικό και υποστηρικτικό ρόλο στην εξελικτική τους πορεία, ο ρόλος της συναισθηματικής εκπαίδευσης του σχολείου αποκτά μια ιδιαίτερη σημασία αναπληρώνοντας το παραπάνω κενό.

Στην Ελληνική εκπαίδευση, δεν έχει αναγνωρισθεί ως αναγκαιότητα η πρωτογενής πρόληψη και η προαγωγή της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των παιδιών. Η παραγνώριση των ψυχοκοινωνικών παραγόντων στην εκπαιδευτική διαδικασία και η έμφαση στο Αναλυτικό πρόγραμμα, με το οποίο το κράτος καθορίζει ασφυκτικά το περιεχόμενο της εκπαίδευσης και τις μεθόδους αξιολόγησης, καταλήγει να υποσκάπτει την εμπιστοσύνη στις ικανότητες των εκπαιδευτικών για αποτελεσματική διδασκαλία (Μπίμπου-Νάκου, 2001).

Διαβάστε περισσότερα...